Η μυστική διαθήκη αποτελεί έναν ενδιάμεσο τύπο μεταξύ ιδιόγραφης και δημόσιας διαθήκης, οι οποίες αποτελούν τα άλλα δύο προβλεπόμενα από το νόμο είδη διαθηκών. Συντάσσεται και φυλάσσεται ώστε να δημοσιευθεί μετά το θάνατο του διαθέτη.
Ο Αστικός μας Κώδικας αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο στην ρύθμιση των κληρονομικών ζητημάτων που προκύπτουν μετά την απώλεια ενός ανθρώπου. Στόχος είναι να ρυθμιστούν σημαντικά ζητήματα ώστε να μην μένουν εκκρεμείς και αβέβαιες κάποιες έννομες σχέσεις και κυρίως να μην μένουν απροστάτευτοι άνθρωποι που είχαν έννομες σχέσεις με τον θανόντα. Ο τρόπος που η περιουσία περιέρχεται στους κληρονόμους, ρυθμίζεται είτε από το νόμο (εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή) είτε από την διαθήκη, εφόσον υπάρχει τέτοια.
Τι είναι η μυστική διαθήκη
Μεταξύ των προβλεπόμενων τύπων κοινών διαθηκών είναι και η μυστική διαθήκη. Η μυστική διαθήκη αποτελεί έναν ενδιάμεσο τύπο μεταξύ ιδιόγραφης και δημόσιας διαθήκης, οι οποίες αποτελούν τα άλλα δύο προβλεπόμενα από το νόμο είδη διαθηκών. Η μυστική διαθήκη ρυθμίζεται στα 1738 επ. του ΑΚ και μεταξύ των βασικότερων πλεονεκτημάτων της έναντι της δημόσιας διαθήκης είναι ότι ο θανών μπορεί να κρατήσει το περιεχόμενο της τελευταίας του βούλησης μυστικό από τρίτα πρόσωπα.
Η μυστική διαθήκη είναι έγγραφη
Όπως όλες οι διαθήκες, έτσι και η μυστική διαθήκη είναι ένα έγγραφο με το οποίο ο άνθρωπος προσδιορίζει ο ίδιος τους κληρονόμους του, ώστε να μην επέλθει η κληρονομική διαδοχή βάσει των προβλέψεων του νόμου. Πρόκειται για μια δικαιοπραξία που ακολουθεί κανονικά τους προβλεπόμενους του νόμου συστατικούς τύπους. Για την κατάρτιση της εν λόγω διαθήκης ο διαθέτης εγχειρίζει στο συμβολαιογράφο, ενώ είναι παρόντες τρεις μάρτυρες, ή δεύτερος συμβολαιογράφος και ένας μάρτυρας, έγγραφο δηλώνοντας προφορικά ότι αυτό περιέχει την τελευταία του βούληση. Από την παραπάνω θέση του νομοθέτη προκύπτει, επομένως, ότι αποτελεί συνδυασμό τόσο της ιδιόχειρης όσο και της δημόσιας διαθήκης, ενώ υπάρχουν δύο διακριτά στάδια, σύνταξης αυτής και εγχειρίσεως της σε συμβολαιογράφο με τη σύνταξη οικείας συμβολαιογραφικής πράξεως.
Εγχείρηση μυστικής διαθήκης σε συμβολαιογράφο
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η μυστική διαθήκη μπορεί να είναι γραμμένη τόσο από τον ίδιο τον διαθέτη όσο και από τρίτο πρόσωπο, πρέπει όμως οπωσδήποτε να φέρει την υπογραφή του διαθέτη. Στην τελευταία περίπτωση, ωστόσο, πρέπει να φέρει την υπογραφή του διαθέτη σε κάθε ημίφυλλο. Παρότι, όπως μόλις αναφέρθηκε, η σύνταξη της διαθήκης μπορεί να πραγματοποιηθεί και από τρίτο πρόσωπο, το δεύτερο στάδιο της εγχειρίσεως στον συμβολαιογράφο, θα πρέπει να γίνει αυτοπροσώπως και όχι με αντιπρόσωπο. Ο ίδιος κατά την παράδοση οφείλει υποχρεωτικά να δηλώσει προφορικά ότι το παραδοθέν έγγραφο αποτελεί την τελευταία του βούληση. Σε συνέχεια της παράδοσης στον συμβολαιογράφο, το έγγραφο ή το περικάλυμμά αυτού σφραγίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μη μπορεί να ανοιχθεί χωρίς βλάβη του σφραγίσματος, σημειώνεται επάνω σε αυτό από τον συμβολαιογράφο το όνομα και το επώνυμο του διαθέτη και η χρονολογία παράδοσης. Κατόπιν αυτό υπογράφεται από τον διαθέτη και τα συμπράττοντα πρόσωπα. Τέλος, για να ολοκληρωθεί η διαδικασία κατάρτισης της μυστικής διαθήκης συντάσσεται μια πράξη από τον συμβολαιογράφο, η οποία περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία του νόμου. Η πράξη αυτή αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της μυστικής διαθήκης.
Μόνο η μυστική διαθήκη μπορεί να συνταχθεί με ηλεκτρονικό υπολογιστή
Σε αντίθεση με τους άλλους δύο τύπους διαθηκών, η μυστική αποτελεί την μόνη περίπτωση κατά την οποία είναι δυνατή η σύνταξη διαθήκης με την χρήση μηχανικού μέσου, όπως ο υπολογιστής. Βέβαια στην περίπτωση αυτή χρήζει εφαρμογής το άρθρο 1740 παρ. 1 εδ. β και επομένως απαιτείται υπογραφή του διαθέτη σε κάθε ημίφυλλο. Αυτό αποτελεί ένα βασικό πλεονέκτημα του εν λόγω τύπου, μαζί με το γεγονός ότι ο προβλεπόμενος τύπος της μυστικής διαθήκης εξασφαλίζει την μυστικότητας της τελευταίας βούλησης του διαθέτη ακόμα και από τον ίδιο τον συμβολαιογράφο που δεν λαμβάνει γνώση του περιεχομένου. Φυσικά, όπως και η δημόσια διαθήκη για την οποία προβλέπονται αυξημένοι τύποι, ελλοχεύει ο κίνδυνος ακυρότητας αν συστατικός τύπος παραλειφθεί ή δεν τηρηθεί ορθά.
Διαθήκη Online: Ένας νέος τρόπος να συντάξετε τη διαθήκη σας μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή
Το Διαθήκη Online διατηρεί τον τύπο της ιδιόγραφης διαθήκης, χρησιμοποιεί όμως ψηφιακά εργαλεία όπως ο υπολογιστής ή το tablet σας ώστε να σας διευκολύνει βήμα βήμα να γράψετε τη διαθήκη σας, σωστά και έγκυρα, να την αποστείλετε σε εμάς και εμείς να τη φυλάξουμε με απόλυτη μυστικότητα και εχεμύθεια. Έτσι, μπορείτε να γράψετε τη διαθήκη σας εύκολα και γρήγορα στο δικό σας χρόνο. Η διαθήκη σας δεν είναι γραμμένη στον ηλεκτρονικό υπολογιστή αλλά στο χέρι, ώστε να διασφαλίζεται η νομιμότητα της με βάση το ελληνικό δίκαιο.